JavaScript Aritmetiği

JavaScript, matematiksel işlemler yaparken çeşitli aritmetik operatörler kullanır. Bu operatörler yardımıyla sayısal veriler üzerinde toplama, çıkarma, çarpma gibi temel işlemleri yapabilir, daha karmaşık hesaplamaları gerçekleştirebilirsiniz. İşte JavaScript’te aritmetik işlemler hakkında temel bilgiler:

1. Aritmetik Operatörler

JavaScript’te kullanılan başlıca aritmetik operatörler şunlardır:

• Toplama (+): İki sayıyı toplar.
• Çıkarma (-): İki sayı arasındaki farkı bulur.
• Çarpma (*): İki sayıyı çarpar.
• Bölme (/): Bir sayıyı diğerine böler.
• Modül (%): Bir sayının diğerine bölümünden kalan kısmı verir.
• Üs Alma (**): Bir sayıyı belirtilen üsle kuvvetlendirir.

2. Örnek Aritmetik İşlemler

Aritmetik operatörlerin nasıl kullanıldığını aşağıdaki örneklerde görebilirsiniz:

let x = 10;
let y = 3;

// Toplama
let toplam = x + y; // 13

// Çıkarma
let fark = x - y; // 7

// Çarpma
let carpim = x * y; // 30

// Bölme
let bolum = x / y; // 3.3333...

// Modül (Kalan)
let kalan = x % y; // 1

// Üs Alma
let us = x ** y; // 1000 (10^3)

3. İşlem Önceliği (Operator Precedence)

Matematikte olduğu gibi, JavaScript’te de bazı işlemler diğerlerinden önce gerçekleştirilir. Aritmetik operatörlerin işlem sırası şu şekildedir:

1. Üs alma (**)
2. Çarpma (*), Bölme (/), Modül (%)
3. Toplama (+), Çıkarma (-)

Parantezler, bu önceliği değiştirmek için kullanılabilir. Parantez içindeki işlemler her zaman önce gerçekleştirilir.

let sonuc = 10 + 5 * 2; // 20 (5*2 önce yapılır, sonra 10 eklenir)
let duzeltilmisSonuc = (10 + 5) * 2; // 30 (önce parantez içindeki işlem yapılır)

4. Değişkenlerle Aritmetik İşlemler

Aritmetik operatörler, değişkenler arasında da kullanılabilir. Birden fazla değişkenin değerlerini işleyip sonuçları bir değişkene atamak mümkündür.

let a = 8;
let b = 4;
let c = a * b; // 32
let d = (a + b) / 2; // 6

5. Artırma ve Azaltma Operatörleri

JavaScript’te bir değişkenin değerini bir artırmak veya bir azaltmak için artırma (++) ve azaltma (--) operatörleri kullanılır. Bu operatörler, genellikle döngülerde sıklıkla kullanılır.

let sayi = 5;

sayi++; // sayi artık 6
sayi--; // sayi tekrar 5 olur

Bu operatörlerin iki farklı kullanımı vardır: ön ek ve son ek. Ön ek kullanıldığında değişiklik hemen yapılır; son ek kullanıldığında ise işlem sonra yapılır.

let x = 5;
let y = ++x; // x 6 olur, y de 6 olur
let z = x--; // x önce 6, sonra 5 olur, ancak z 6 olarak atanır

6. Kısa Yoldan Aritmetik Atama (Compound Assignment)

JavaScript’te bir değişkenin değeriyle işlem yapmak ve sonucu tekrar o değişkene atamak için kısa yol operatörleri kullanılabilir. Bu, kodu daha kısa ve okunabilir hale getirir.

let a = 10;

a += 5; // a = a + 5 (a artık 15)
a -= 2; // a = a - 2 (a artık 13)
a *= 3; // a = a * 3 (a artık 39)
a /= 3; // a = a / 3 (a artık 13)
a %= 4; // a = a % 4 (a artık 1)

Özet:

• JavaScript’te temel aritmetik operatörlerle toplama, çıkarma, çarpma, bölme ve modül gibi işlemler yapılır.
• Üs alma operatörü (**) ile sayılar kuvvetlendirilebilir.
• Aritmetik işlemlerin öncelik sırası vardır, parantezler bu sırayı değiştirebilir.
• Artırma (++) ve azaltma (--) operatörleri değişkenlerin değerlerini kolayca değiştirmek için kullanılır.
• Kısa yol operatörleriyle (örneğin +=) daha pratik atamalar yapılabilir.

Aritmetik operatörler, JavaScript’teki en temel yapılar arasında yer alır ve sayısal verilerle çalışırken sıkça kullanılır. Doğru kullanımları sayesinde hızlı ve verimli hesaplamalar yapabilirsiniz.